Hôm nay đang ở giữa kỳ nghỉ nên mình tranh thủ viết một chút về kỳ thi NBDE và format mới sẽ áp dụng trong vài năm tới đây dưới tên gọi là INBDE.
NBDE là kỳ thi vô cùng quan trọng của bất cứ sinh viên nha khoa nào tại Mỹ. NBDE gồm có 2 phần - part 1 và part 2.
Part 1 thường được sinh viên nha khoa Mỹ thi vào khoảng cuối năm 1 hoặc năm 2, bao gồm những kiến thức khoa học cơ bản được chia thành 4 chủ đề lớn: Anatomic sciences, Biochemistry-Physiology, Microbiology-Pathology, Dental anatomy & Occlusion. Sau khi thi đậu Part 1, đến khoảng năm 4 sinh viên bắt đầu lục tục chuẩn bị cho Part 2. Part 2 thường gần với sinh viên nha khoa hơn vì thi kiến thức chuyên ngành, nên cảm giác học có vẻ nhẹ nhàng hơn. Nội dung Part 2 bao gồm Perio, Pros, Operative, Radiology, Oral Path, Pharmacology, Endo, Oral surgery, Ortho, Pedo. Sau khi đậu cả 2 phần thi thì sinh viên sẽ được quyền thi licensing vào giữa/cuối năm 4.
Vậy nếu chúng ta đang ở VN thì sẽ học như thế nào? Thứ nhất là tài liệu học. Bộ Dental Deck Part 1 và Part 2 được xem như “Bible” của sinh viên nha khoa ở đây. Tất cả các diễn đàn lớn nhỏ đều khuyến khích nên đọc qua Dental Deck ít nhất 2/3 lần trước khi thi. Dental Deck là 1 hộp gồm mấy ngàn card, chia thành nhiều chủ đề. Mỗi card sẽ có câu hỏi in mặt trước và câu trả lời cùng với kiến thức cần biết in mặt sau. Muốn mua DD, bạn chỉ cần search dentaldeck part 1/part 2 thì sẽ thấy ngay trang web. DD có 2 dạng online và paper card. Bạn có thể mua 1 hộp gửi về nếu thích dạng cầm giấy học, cũng có thể mua dạng online nếu ngại việc shipping về vn, và dạng này cũng tiện hơn vì đi đâu cũng học được (vì thật sự 1 hộp DD khá nặng, chắc cũng tầm hơn 5kg), hoặc mua cả 2 format. Ngoài ra có thể mua version cũ từ amazon/ebay... vì mỗi năm DD ra một version mới với vài thay đổi, nếu không có điều kiện mua version mới thì version cũ cũng không đến nỗi nào. Mình vừa thi 09/2017 và học version 2013/2014. Ngoài DD ra còn có thể học từ rất nhiều sách khác như Mosby, First Aid, Kaplan, ... hoặc học từ app như cracknbde, dental boards mastery... Mỗi một sách có cách viết khác nhau dù cùng chung chủ đề, nên tùy personal preference mà chọn thôi. Thứ hai là các lời khuyên, tips, review trên mạng. Khi còn ở VN mình hầu như không hề biết là thông tin về NBDE bao la trên mạng. Chỉ cần gõ NBDE vào google, bạn có ngay hàng ngàn thông tin hữu ích. Thông tin đầu tiên bạn cần đọc là từ ADA (mình sẽ post các link cuối bài viết). ADA có file pdf về tất cả những điều bạn cần biết để học và thi, cách apply như thế nào, format thi như thế nào... Ngoài ra studentdoctornetwork forum là 1 nguồn thông tin vô cùng to lớn không chỉ về NBDE mà còn về toefl, cách apply như thế nào, interview ra sao... Họ có riêng mục cho sv nha khoa và cho bác sỹ nước ngoài muốn học và làm việc tại Mỹ. Có 1 số blog khác trên mạng từ những bác sỹ đi trước viết về kinh nghiệm/trải nghiệm của mình cũng rất bổ ích. Mỗi người có cách học khác nhau, nên trải nghiệm cũng khác nhau. Càng đọc, càng tìm hiểu sẽ càng vỡ ra cách nào là tốt nhất cho bản thân mình.
Trải nghiệm của mình đối với kỳ thi này thì như thế này. Hồi mình học part 1, tiếng anh của mình chưa thật sự tốt lắm dù thi toefl có kết quả khá tốt, nên mình chật vật kinh khủng. Hồi năm 1 học giải phẫu ở trường thi có mỗi 5 điểm vừa đủ đậu mà bây giờ phải học thuộc lòng bằng tiếng anh thì học kiểu gì đây vì mình tệ nhất là học thuộc lòng. Học đến phần biochemistry thì khóc lên khóc xuống vì hầu như chữ nào cũng phải tra từ điển, mà học đến phần mới thì quên ngay phần cũ. Nói chung là one step forward, two steps back. Mình chia sẻ ở đây để các bạn thấy là you are not alone
:D Ngay đối với sinh viên mỹ part 1 cũng là 1 thử thách kinh hoàng. Nhưng các bạn thấy đó, mình vượt qua được thì mọi người cũng sẽ vượt qua được nếu thật sự đầu tư thời gian, công sức và tiền bạc. Đối với cách học của mình thì mình không thích DD, nên lúc thi part 1 đã give up và học sách khác, còn thi part 2 thì mình hầu như đọc rất ít. DD là dạng card nên đối với mình nó khá rời rạc. Mình cần học 1 cách có hệ thống, phần này link với phần kia như thế nào, nên lúc đó mình học First aid là chủ yếu dù nó không được highly recommend như những sách khác (lý do mình học vì sách này rẻ nhất trong các sách trên amazon :D). Ngoài ra mình học từ rất nhiều nguồn khác nhau trên mạng. Youtube is my greatest tutor. Mỗi phần chủ đề mà mình không thể nào hiểu/nhớ nổi, giả dụ như bệnh về gan, thận, đọc sách thì như tra tấn nhưng xem video chừng 15-30 phút sẽ nhớ dễ hơn rất nhiều. Hoặc đọc thấy chữ nào không hiểu, tra từ điển cũng không hiểu, đọc google/wikipedia cũng khó hiểu luôn thì vô youtube hầu như sẽ có 1,2 video giảng giải. Một trong những channel mình hay xem nhất là khanacademy. Chủ đề nào khó nhớ quá thì mình tự làm flashcard, hoặc vẽ biểu đồ, hoặc memory tree... nói chung 6 tháng học part 1 mình học từ trên bàn rồi xuống tới dưới đất, từ bảng đen phấn trắng đến tablet, đủ cách học và kiểu học.
Đối với part 2, mình không có nhiều lắm để chia sẻ với mọi người vì mình thi part 2 lúc đã vào học ở trường, và đã học phần lớn kiến thức từ trong trường nên mình hiểu concept tương đối dễ dàng hơn. Mình học trong khoảng 5 tuần, mỗi ngày học khoảng 2-3 tiếng, cũng có ngày không học vì đi học/làm bệnh nhân trong trường đã quá mệt. Mình hầu như không đọc DD vì quá chán và không đủ thời gian để đọc. Mình chủ yếu là học từ các app, làm các quiz và đọc câu trả lời để hiểu cách suy nghĩ của NBDE (mỗi bác sỹ sẽ có quan niệm khác nhau, ngay cả những thầy cô ở trường cũng sẽ có quan niệm khác với hội đồng ra đề thi nên cần phải hiểu quan điểm của hội đồng là gì để chọn cho đúng). Phần Patient management thì mình đọc từ Mosby, phần pharmacology học từ Tufl, Oral path học từ DD.
Viết nhanh về format mới INBDE. Hiện tại ADA đang muốn chuyển đổi format cũ part 1, part 2 thành 1 kỳ thi duy nhất gọi là INDBE. Họ đã nghiên cứu mấy năm nay, hiện đang cho thi thử trong 3 tháng từ 11/2017 - 1/2018. Sau 3 tháng họ sẽ đánh giá hiệu quả, chỉnh sửa, và đưa vào hoạt động sau 3,4 năm nữa. Như vậy trong thời gian sắp tới các bạn có khả năng thi INBDE chứ không phải part 1, part 2 nữa. Vừa rồi mình may mắn được offer đi thi thử, tùy theo kết quả mình thi ở mức độ nào mà sẽ được lãnh 300 đến 500 đô. Tất nhiên là mình chộp ngay cơ hội rồi haha. Phần Part 1 trước đây thì trong 7 tiếng, part 2 thi trong 10.5 tiếng (thi làm 2 ngày) thì nay INBDE thi trong 7.5 tiếng. Về mặt tâm lý, tiền bạc,... thì đều tốt hơn hẳn. Phần thi của mình thì không có nhiều câu hỏi về khoa học cơ bản như kiểu protein và lipid cấu tạo ra sao mà nó gần với part 2 hơn. Mình nghĩ là họ đánh giá sự hiểu biết về khoa học cơ bản dựa trên cách vận dụng chúng vào các vấn đề nha khoa. Nếu thật sự là vậy thì đây là điều rất tốt cho các bạn sau này vì sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Tuy nhiên cần lưu ý là mỗi thí sinh đi thi có 1 set câu hỏi khác nhau. Ví dụ như hồi mình thi part 2, câu hỏi của mình rất ít các chủ đề nha khoa thông thường mà chủ yếu hỏi về thuốc và bệnh, ví dụ như hỏi thuốc Prostin E2 là để chữa bệnh lý gì, cơ chế tác dụng gì... hoặc hội chứng Sturge Weber thì như thế nào... Cũng trong ngày thi đó có 1 sinh viên cùng trường cũng đi thi nhưng câu hỏi toàn chủ đề về endo, pros, operative... Do đó có thể vừa rồi mình chỉ là may mắn không gặp câu hỏi về khoa học cơ bản.
Trong nội dung bài này mình khó có thể viết tất cả những điều cần biết về NBDE vì nếu viết hết thì nó quá dài chắc không ai đọc nổi. Hơn nữa thông tin trên mạng rất nhiều, bản thân mình không thể biết tất cả mọi thứ nên tốt nhất các bạn tìm hiểu thêm để chọn cách học phù hợp với bản thân.
Link quan trọng:
http://www.ada.org/en/jcnde/examinations/nbde-general-information
https://www.asdanet.org/index/dental-student-resources/tips-for-international-dental-students
https://forums.studentdoctor.net/forums/nbde-exams-licensure-exams.155/
http://www.foreigntraineddentists.net/nbde.html
“PAY IT FORWARD “